قبلا در کافی چاپ در خصوص روش های بازاریابی در کافی نت و همچنین دلایل شکست فعالیت های بازاریابی در کافی نت ها صحبت کرده ایم اما در این مقاله می خواهیم در خصوص یکی از گام های اساسی در فرآیند بازاریابی یعنی انتخاب بازار هدف صحبت کنیم.

اگر از متصدی یک کافی نت یا تایپ و تکثیر سوال کنیم که مشتریان شما چه کسانی هستند و یا به عبارت دیگر بازار هدف شما چه کسانی هستند بسیاری از آن ها پاسخ می دهند که «همه». واقعیت آن است که در علم بازاریابی همه به معنای «هیچ کس» است.

صاحبان کسب و کار معمولا تلاش می کنند که بیشترین تعداد مشتری را جذب کنند تا بتوانند به وسیع ترین بازار ممکن دست یابند.

شاید در ظاهر این موضوع منطقی به نظر برسد اما در واقع اشتباهی بزرگ است. آن ها از کوچک کردن بازار هدف شان می ترسند چون نمی خواهند هیچ مشتری بالقوه ای را از دست بدهند.

در ادامه این مقاله به این موضوع می پردازیم که چرا هدف قراردادن همه افراد با محصول یا خدمات یک کافی نت یا تایپ و تکثیر ایده ای افتضاح است.

همچنین به این موضوع نیز می پردازیم که چرا اصولا عدم انتخاب بازار هدف و به طبع آن هدف قرار دادن همه (بازاریابی انبوه) می تواند به کافی نت ها و تایپ و تکثیرها آسیب جدی وارد کند و بسیار بیشتر از بهره اش برای آن ها هزینه بتراشد.

البته ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست و بسیاری از کافی نت دارها یا صاحبان تایپ و تکثیرها بیشتر از آن که به چشم یک کسب و کار به آن نگاه کنند به چشم یک شغل نگاه می کنند و اصولا بازاریابی انجام نمی دهند. آن ها در محلی مشخص از یک محله، منطقه یا شهر دفتر خود را باز می کنند و افراد هم جهت رفع نیاز خود به آن ها مراجعه می کنند.

بسیار از آن ها در طول سالیان حتی یک بار هم به فکر بازاریابی نمی افتند چون اصولا مشتریان خود کم و بیش به آن ها مراجعه می کنند و به آن احساس نیاز نمی کنند

برای رفع این معضل زمانی انجام فعالیت های بازاریابی توسط آن ها رسمیت خواهد یافت که به چشم یک کسب و کار به آن نگاه کنند و بخواهند برای مدیریت و توسعه آن چاره ای بیندیشند.

برای بررسی مطالب فوق بهتر است ابتدا به تعریف بازار هدف بپردازیم.

بازار هدف چیست؟

بازار هدف بخش کوچکی از جامعه مشتریان است که فعالیت های کسب و کار بر آن ها متمرکز می شود. این بدان معناست که محصول برای آن ها تولید می شود، خدمات کسب و کار براساس نیازهای آن ها سفارشی می شود، فعالیت های بازاریابی، تبلیغات، فروش و … بر آن ها متمرکز می شود و … .

به هر کدام از این بخش های کوچک اصطلاحا نیچ یا گوشه بازار نیز گفته می شود. یک کسب و کار اگر بخواهد بازاریابی موفقی داشته باشد باید تمرکز آن مانند لیزر روی یکی از این نیچ ها باشد. البته می تواند بازار خود را به نیچ های متفاوت گسترش دهد اما تنها زمانی که در نیچی که بر آن متمرکز شده به تخصص و بلوغ کامل برسد.

پس از آن می توان گوشه بازارهای جدید را هدف قرار داد و به سمت بزرگ و بزرگتر کردن بازار هدف پیش رفت.

چرا باید بازار هدف خود را محدود کرد؟

در بخش قبل بیان کردیم که بسیاری از کافی نت داران و تایپ و تکثیرها و حتی فعالان صنعت چاپ دیجیتال تنها به این دلیل مشتری دارند و افراد به آن ها مراجعه می کنند که در یک منطقه جغرافیایی خاص حضور دارند و گرنه هیچگونه فعالیتی برای پیدا کردن مشتری نمی کنند.

در حالیکه کسب و کار به این معنی است که شما یک محصول یا خدمت دارید و بایستی برای آن مشتری و خریدار پیدا کنید. این بدان معناست که این کسب و کار است که باید از طریق فعالیت های بازاریابی، تبلیغات و … به دنبال پیدا کردن مشتری برای محصول یا خدمت خود باشد.

به جرات می توان گفت 99 درصد همکاران ما اگر وارد شغل های چالش برانگیز و پررقابت شوند -که لازمه موفقیت در آن ها رفتن به دنبال مشتری و بازاریابی و تبلیغات انجام داد- حتی در بازه های زمانی طولانی نیز موفقیتی برای فروش نخواهند داشت.

پس وقت آن است که نگرشی جدید را وارد کسب و کار خود کنیم و دیدگاه مان را در کسب و کار تغییر دهیم.

اما برگردیم به سوال اصلی که اصولا چرا باید بازار هدف را محدود کرد؟این کار را باید به دو دلیل عمده انجام داد.

دلیل اول: بودجه بازاریابی محدود

شما به عنوان یک کسب و کار کوچک پول کمی دارید و اگر تمرکزتان وسیع باشد و حساب شده عمل نکنید پیام بازاریابی شما ضعیف خواهد بود و قدرت آن به شدت کاهش می یابد.

دلیل دوم: ارتباط بیشتر تبلیغ با افراد و مخاطبان

عامل مهم دیگری که در اثزبخشی تبلیغات نقش زیادی ایفا می کند مرتبط بودن تبلیغ با مخاطبان هدف آن است. هدف یک کافی نت دار یا تایپ و تکثیر آن است که مشتریان بالقوه بگویند “ببین، این با من است! این می خواهد این پیام را به من برساند! من مخاطب او هستم“.

فرض کنید تراکتی با مضمون “انجام خدمات کافی نتی” توسط کافینت چی منتشر شده و به دست صاحب شرکتی برسد که به تازگی کارگاهی صنعتی را راه اندازی کرده و چند نفر را استخدام کرده است و می خواهد آن ها را بیمه کند. آیا این پیام توجه او را جلب خواهد کرد؟ به احتمال 99.9 درصد خیر.

در اینجا حتی اگر در میان انبوه خدمات “ثبت نام و ارسال لیست بیمه” هم درج شده باشد باز هم خیلی به چشم نخواهد آمد. اما اگر تراکتی را که روی انجام خدمات بیمه تمرکز دارد ببیند چطور؟ آیا تراکتی با مضمون “انجام ثبت نام و ارسال لیست بیمه کارگاه های صنعتی” به دست وی برسد توجه او را جلب نخواهد کرد؟ به احتمال 99.9 درصد بله.

پس ما به عنوان صاحبان کافی نت یا تایپ و تکثیر بودجه محدودی در اختیار داریم و برای آنکه پیام بازاریابی مان واضح و روشن به مشتری بالقوه برسد بهتر است بازارا هدف خودمان را محدود و محدودتر کنیم و روی بخش ویژه ای از مشتریان تمرکز کنیم تا فعالیت های بازاریابی مان اثربخش تر شود.

مثالی جامع از تبلیغات بی اثر و تبلیغات متمرکز بر بازار هدف با پیام اثربخش

اگر به تبلیغات اکثر تایپ و تکثیرها توجه کنید اغلب لیستی طولانی از خدمات را می بینید به عنوان مثال:

• تایپ
• تکثیر
• پرینت
• بنر
• استیکر
• کارت ویزیت
• سربرگ
• آگهی ترحیم
• کارت عروسی
• فنری و …

بیایید روی طراحی کارت ویزیت متمرکز شویم. انواع مختلف کارت ویزیت عبارتست از: کارت ویزیت شخصی، کارت ویزیت شرکتی، کارت ویزیت اداری، کارت ویزیت تجاری، کارت ویزیت صنعتی و …

ممکن است در شرایط گوناگون، روش فنی طراحی انواع کارت های ویزیت فوق زیاد متفاوت نباشد اما اجازه دهید سوالی از شما بپرسم. آیا فکر می کنید کسی که به دنبال کارت ویزیت برای یک تعمیرگاه کوچک یا یک تعویض روغن در فلان چهارراه است نسبت به کسی که به دنبال کارت ویزیت برای فلان کارخانه بزرگ است به تبلیغ متفاوتی پاسخ می دهد؟

آیا فکر می کنید مدیر فروش فلان شرکت بازرگانی که به دنبال کارت ویزیتی شخصی برای خود است به دنبال کارت ویزیت متفاوتی است نسبت به یک طراح وب فریلنسر که به دنبال که او هم به دنبال کارت ویزیتی شخصی برای خود است؟ مسلما همین گونه است.

با این تفاسیر اگر تبلیغ فقط لیست بلند بالایی از خدمات ارائه کند، پس مستقیما هیچ مشتری بالقوه ای را مخاطب خود قرار نداده است، مرتبط با فرد یا افراد نخواهد بود و به احتمال زیاد اثربخشی کافی را نخواهد داشت.

به همین دلیل است که باید بازار هدف کوچکی را برای کمپین های بازاریابی خود انتخاب کرد.

برای همه افراد و بخش بزرگی از بازار همه چیز بودن منجر به شکست در تبلیغات و بازاریابی می شود. مسلما این بدان معنا نیست که نمی توان دایره وسیعی از محصولات و خدمات را ارائه کرد بلکه باید به این درک رسید که بازاریابی اصولی دارد که باید رعایت شود تا اثربخشی کافی داشته باشد و از طرفی هر دسته ای از این دایره خدمات نیازمند کمپین بازاریابی مجزا و متفاوتی است.

هدف قراردادن یک نیچ به یک کافی نت یا تایپ و تکثیر این امکان را می دهد که بر بخش یا جامعه خاصی از بازار هدف متمرکز و مسلط شود که در حالت عادی قادر به دستیابی به آن نیست.

در مثال فوق فرض کنیم تبلیغات تنها بر کارت ویزیت و موارد زیر متمرکز شود:

• طراحی کارت ویزیت شخصی
• طراحی کارت ویزیت شرکتی
• طراحی کارت ویزیت اداری
• طراحی کارت ویزیت تجاری
• طراحی کارت ویزیت صنعتی و …

آیا اثربخش تر نخواهد بود؟ حتی اگر تبلیغات بر بخش های کوچکتر و زیربخش های هر کدام از موارد فوق متمرکز شود بازهم پیام بازاریابی را بهتر منتقل خواهد کرد.

پس هدف گذاری و تمرکز بر مشتریان در یک نیچ و پس از آن نیچ های دیگر بسیار آسان تر و اثربخش تر است و کارایی فعالیت های بازاریابی و سودآوری کافی نت و تایپ و تکثیر در آن ها بسیار بسیار بیشتر است.

جمع بندی و نتیجه گیری

انتخاب بازار هدف گام اولیه ضروری در فرآیند بازاریابی در کافی نت یا تایپ و تکثیر است. با انتخاب بازار هدف یک کافی نت یا متصدی تایپ و تکثیر مطمئن می شود که که پیام بازاریابی اش بهتر طنین انداز خواهد شد و تاثیر بیشتری بر مخاطبان هدف خواهد داشت.

با تمرکز روی بازار هدف مناسب یک کافی نت دار یا متصدی تایپ و تکثیر قادر خواهد بود که بهره بیشتری از زمان، پول و انرژی اش ببرد.

انتخاب درست بازار هدف سبب تمرکز بهتر و ارایه محصولات و خدمات بهتر و پشتیبانی مناسب می شود که خود سرمنشاء بسیاری از اتفاقات خوب برای کسب و کار است.

منتظر مقالات ما در خصوص چگونگی انتخاب بازار هدف در کافی نت و تایپ و تکثیر باشید.

در صورت هرگونه سوال، انتقاد، پیشنهاد و … آن را با ما در میان بگذارید ما مشتاق دریافت نظرات ارزشمند شما هستیم.